Ελληνικά 5ης Δημοτικού

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ – ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΨΥΧΙΚΟΥ

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
ΔΗΜΟΤΙΚΟ


Κάντζα, 18 Νοεμβρίου 2009



ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ 5ης


Ο κόσμος ανήκει στους αναγνώστες

Ένας από τους ήρωές μου είναι ο μεγάλος Αμερικανός Φρέντερικ Ντάγκλας. Γεννήθηκε το 1817 δούλος στο Μέριλαντ. Αγωνίστηκε για την κατάργηση της δουλείας, ασχολήθηκε με την πολιτική κι έγινε σύμβουλος του Αβραάμ Λίνκολν. Στην αυτοβιογραφία του ο Ντάγκλας λέει ότι, όταν ήταν μικρός, η αφέντισσά του του έμαθε την αλφάβητο.
Είχε αρχίσει να του μαθαίνει και μερικές απλές λέξεις, όταν ο αφέντης του ανακάλυψε τι συνέβαινε. Έξαλλος από θυμό, απαγόρευσε στη γυναίκα του να συνεχίσει να διδάσκει το μικρό Φρέντερικ. Το να μαθαίνει κανείς ένα δούλο να διαβάζει ήταν και παράνομο και επικίνδυνο, της είπε. « Ποτέ πια δεν θα ήταν καλός για δούλος. Θα γινόταν αμέσως απείθαρχος και δεν θα είχε καμιά αξία για τον κύριό του. Ούτε στον ίδιο θα έκανε καλό κάτι τέτοιο αλλά πολύ κακό. Θα ήταν πάντα δυσαρεστημένος και δυστυχής». «Από εκείνη τη στιγμή», διηγείται ο Ντάγκλας, «κατάλαβα ποιος ήταν ο δρόμος που οδηγεί από τη δουλεία στην ελευθερία..Παρόλο που ήξερα πόσο δύσκολο είναι να μάθει γράμματα κανείς χωρίς δάσκαλο, δεν έχασα το κουράγιο μου. Το έβαλα σκοπό να μάθω να διαβάζω με κάθε θυσία».
Ο μεγάλος φυσικός Αλβέρτος Αϊνστάιν, που γεννήθηκε στην Ευρώπη, είναι για μένα ένας ακόμα ήρωας. Όταν τον ρώτησε κάποτε η μητέρα ενός παιδιού με ταλέντο στα μαθηματικά, τι τη συμβούλευε να κάνει για να βοηθήσει το γιο της να γίνει μεγάλος μαθηματικός, ο Αϊνστάιν της απάντησε: «Να του διαβάζετε τους αθάνατους παλιούς μύθους – να πλουτίσετε τη φαντασία του».
Μια Τρίτη μεγάλη Αμερικανίδα, η ποιήτρια Έμιλι Ντίκινσον έγραψε:

Σε τόσες χώρες μακρινές, κανένα πλοίο
δε μας πάει όπως το βιβλίο.
Άλογο κανένα – κι ας τρέχει σα βολίδα –
δεν καλπάζει όσο το ποίημα στη σελίδα.
Τέτοια ταξίδια ως και οι πιο φτωχοί
εύκολα μπορούν να τα’ απολαύσουν.
Ανέξοδο τ’ αμάξι – αν το προφτάσουν –
που κουβαλάει την ανθρώπινη ψυχή.

Ο κόσμος ανήκει στους αναγνώστες. Μέσα από τα βιβλία μπορούμε να πάμε όπου θέλουμε – σε χώρες παντού στη γη ή σε μακρινούς πλανήτες. Με το διάβασμα μπορούμε να μάθουμε τα μυστήρια της φύσης. Μπορούμε ακόμα να μάθουμε τι έχουν στην καρδιά και στο νου τους οι άλλοι. Θησαυροί ολόκληροι μας περιμένουν. Αρκεί να ανοίξουμε τα βιβλία και να γυρίσουμε τις σελίδες τους.




Κατρίν Πάτερσον (ΗΠΑ)
Μετάφραση: Λότη Πέτροβιτς – Ανδρουτσοπούλου
2 Απριλίου 1994






1. Ποιοι ήταν οι ήρωες της Κατρίν Πάτερσον και με τι ασχολήθηκε ο καθένας τους;
________________________________________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

2. Γιατί ο αφέντης του μικρού Φρέντερικ απαγόρευσε στη γυναίκα του να συνεχίσει να τον διδάσκει;
________________________________________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

Τι πιστεύει ο κάθε ήρωας για το βιβλίο και το διάβασμα;
________________________________________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________


ΑΣΚΗΣΕΙΣ


1. Να υπογραμμίσετε στις παρακάτω προτάσεις τα επιρρήματα και να γράψετε το είδος του καθενός:

Το τραπέζι με τα κοντά πόδια βρίσκεται κοντά στο παράθυρο. _________________________

Τα ήσυχα βράδια κοιμάμαι ήσυχα. _________________________

Τελικά, χθες έμαθα τα τελικά αποτελέσματα.

_________________________




2. Να γράψετε στο β΄ ενικό πρόσωπο σε όλους τους χρόνους τη φράση «τελειώνω και αναπαύομαι».

ΕΝ.: ___________________________________________________________________
ΠΑΡΑΤ.: ___________________________________________________________________
ΑΟΡ.: ___________________________________________________________________
ΜΕΛ. Σ.: ___________________________________________________________________
ΜΕΛ. ΕΞ.: ___________________________________________________________________
ΠΑΡΑΚ.: ___________________________________________________________________
ΥΠΕΡΣ.: ___________________________________________________________________
ΣΥΝΤ. ΜΕΛ.: ___________________________________________________________________



3. Να μεταφέρετε στον άλλον αριθμό τις φράσεις:

η πολυτελής κατοικία _______________________________________________________
των ευσεβών ανθρώπων _______________________________________________________

τη διεθνή σύνοδο _______________________________________________________
τους επιεικείς δασκάλους _______________________________________________________
το ασθενές βρέφος _______________________________________________________
τα διαφανή τζάμια _______________________________________________________