Ελληνικά 6ης Δημοτικού

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ – ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΨΥΧΙΚΟΥ

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
ΔΗΜΟΤΙΚΟ


Κάντζα, 19 Νοεμβρίου 2009



ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ 6ης

Το Δωμάτιο που Ταξιδεύει
(απόσπασμα)

Εκείνο το πρωί είχε συννεφιά και κρύο. Ο Μάνος είχε φύγει από νωρίς με το σχολικό αυτοκίνητο στον παιδικό σταθμό κι η μαμά είχε επισκέψεις. Καθόταν μαζί τους στο σαλόνι κι όλο κάτι ψιθύριζαν με μεγάλη σοβαρότητα. Μάλλον συζητούσαν για κάποια γιορτή που ανέλαβαν να διοργανώσουν τα Χριστούγεννα στις αίθουσες του Ωδείου της πόλης. Η Δανάη καθόταν στο παιδικό δωμάτιο, έντυνε κι έγδυνε τις κούκλες της, όμως το μυαλό της έτρεχε αλλού. Σήμερα δεν την άφησαν να πάει στο σχολείο γιατί ήταν συναχωμένη και κυκλοφορούσε επιδημία γρίπης στην πόλη. Ήταν μεγάλη ευκαιρία τώρα να γλιστρήσει κάτω απ’ τη σκάλα και να φτάσει στο υπόγειο.
Βγήκε έξω απ’ το παιδικό δωμάτιο, στο χολ. Το ρολόι του τοίχου χτυπούσε δέκα και μισή κι οι συζητήσεις απ’ το σαλόνι ακούγονταν φουντωμένες. Η πόρτα τους ήταν μισόκλειστη. Η Δανάη άρχισε να κατεβαίνει καρδιοχτυπώντας. Όσο κατέβαινε την ατέλειωτη σκάλα τόσο ένιωθε να απομακρύνεται από τον κίνδυνο των μεγάλων και να πλησιάζει στον κίνδυνο του μυστήριου υπογείου. Όμως αυτόν, το δεύτερο κίνδυνο τον προτιμούσε, τη μάγευε, ήταν ένας κίνδυνος καταδικός της. Ο κίνδυνος που μόνη της είχε διαλέξει.
Η μεγάλη σκάλα κατέληγε στο κάτω χολ της εισόδου του σπιτιού τους. Φτάνοντας στην εξώπορτα, αριστερά, ο χώρος έκανε μιαν εσοχή απ’ όπου άρχιζε να κατεβαίνει μια μικρότερη, ξύλινη σκαλίτσα που οδηγούσε στη σκοτεινή πόρτα του υπογείου. Το ξύλο αυτής, της δεύτερης σκαλίτσας ήταν πιο παλιό και ταλαιπωρημένο απ’ το ξύλο της κεντρικής μεγάλης σκάλας. Έμοιαζε σκονισμένο από μια σκόνη που δε σκουπίζεται πια, μια κι είναι σκόνη του χρόνου, σκόνη που έχει ποτίσει τα σκαλιά και τους έχει μεταμορφώσει την υφή και το χρώμα. Με την καρδιά της έτοιμη να σπάσει από τον τρόμο αλλά κι από μια καινούρια, αλλόκοτη χαρά, η Δανάη άρχισε να κατεβαίνει τη δεύτερη αυτή σκάλα. Ξαφνικά σκέφτηκε κάτι που θα έπρεπε ήδη να έχει υπολογίσει. Σκέφτηκε πως η σκοτεινή πόρτα του υπογείου, μάλλον θα ήταν κλειδωμένη μ’ ένα κλειδί που εκείνη ποτέ της δεν είχε δει και δεν ήξερε πού βρίσκεται. Σε μια τέτοια περίπτωση όλη η σημερινή αγωνία της, οι προσπάθειες και η προφύλαξή της πήγαιναν χαμένες. Δε γινόταν τίποτα.
Συνέχισε να κατεβαίνει και να κατεβαίνει τα σκονισμένα σκαλιά που της φαίνονταν αναρίθμητα. Πού πήγαινε η Δανάη; Στο βάθος του κόσμου; Θυμήθηκε τον μπαμπά να λέει πως αυτό το υπόγειο είναι «ατέλειωτο». Άρχιζε κιόλας να καταλαβαίνει τι σημαίνει αυτό. Κι αν όχι να το καταλαβαίνει, να το αισθάνεται.
Κάποτε, έδωσε ο Θεός κι έφτασε μπροστά στην κλειστή πόρτα. Όλα εδώ κάτω ήταν τυλιγμένα σε υγρασία και σκιές και με κόπο ξεχώριζε το ξεχαρβαλωμένο πόμολο. Άπλωσε το χέρι σίγουρη σχεδόν πως η πόρτα, κλειδωμένη, θα της αντιστεκόταν. Γύρισε το χερούλι που το ένιωσε χαλαρό σα να του έλειπαν οι περισσότερες βίδες. Πίεσε κι άλλο. Όταν ένιωσε πως έφτασε στο τέρμα, έσπρωξε την πόρτα. Όχι, δεν ήταν κλειδωμένη!
Αντίθετα απ’ ό,τι περίμενε, η πόρτα ανοίγοντας δεν την οδηγούσε στο σκοτάδι. Κάποιο αχνό, γκρίζο φως από τα δεξιά έφεγγε απαλό κι έδινε σημάδια στο χώρο. Ήταν άδεια εδώ. Τόσο άδεια που καταλάβαινε πως ο ελάχιστος κρότος, το πιο ανεπαίσθητο σούρσιμο, θα πολλαπλασιαζόταν και θα ακουγόταν τρομερό. Όσο τα μάτια της συνηθίζοντας στο σκοτάδι καθάριζαν και ξεχώριζαν καλύτερα, είδε πως μπροστά της σχηματιζόταν μια πόρτα στο μαύρο τοίχο και πίσω από την πόρτα υπήρχε ένα δωμάτιο κατά πολύ φωτεινότερο.
Το δεύτερο αυτό δωμάτιο του υπογείου έδειχνε αίθουσα τεράστια και τόσο ευρύχωρη που δεν μπορούσε να δει το τέλος της, πόσο μάλλον τώρα που, ξαφνικά, ένας λευκός, απαλός καπνός άρχισε να σηκώνεται και να γεμίζει γύρω γύρω το χώρο με γλυκά σύννεφα σαν εκείνα, κι ακόμα ωραιότερα από εκείνα, που κάποτε είχε δει απ’ το παράθυρο του αεροπλάνου στο ταξίδι της στην Αθήνα και στη θεία Μάγια.
Ένιωθε ωραία και ήρεμα, σίγουρη πως τίποτα κακό δεν ήταν να φοβάται εδώ κάτω. Αντίθετα, πουθενά αλλού δε θυμάται να είχε νιώσει πιο όμορφα. Ομορφότερα κι απ’ όσο στα ζαχαροπλαστεία κι ας ακούγεται για υπερβολή.

Μάρω Βαμβουνάκη, Το Δωμάτιο που Ταξιδεύει,
εκδ. Φιλιππότη, Αθήνα, 1992 (διασκευή)



1. Να υπογραμμίσεις το σωστό:
· Η Δανάη έμεινε στο σπίτι, γιατί
α) ο Μάνος έφυγε νωρίς με το σχολικό λεωφορείο.
β) η μαμά είχε επισκέψεις.
γ) ήταν συναχωμένη.

· Η Δανάη άρχισε να κατεβαίνει καρδιοχτυπώντας, γιατί
α) η σκάλα ήταν πολύ μεγάλη.
β) δεν ήθελε να την ανακαλύψουν οι μεγάλοι .
γ) το ρολόι του τοίχου χτυπούσε δέκα και μισή.

· Στο σπίτι υπήρχαν
α) δυο σκάλες.
β) μια σκάλα.
γ) τρεις σκάλες.

· Πίσω από την κλειστή πόρτα του υπογείου υπήρχε
α) ένα σκοτεινό δωμάτιο.
β) ένα ευρύχωρο δωμάτιο.
γ) ένα άδειο δωμάτιο.

· Η Δανάη δε φοβόταν πια, γιατί
α) το δεύτερο δωμάτιο του υπογείου έδειχνε αίθουσα τεράστια.
β) αυτό που συνέβη της θύμισε το ταξίδι της με το αεροπλάνο στην Αθήνα.
γ) το δωμάτιο έμοιαζε με ζαχαροπλαστείο.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Να μεταφέρεις την παρακάτω περίοδο λόγου στους παρελθοντικούς χρόνους: «Γλιστρά κάτω από τη σκάλα και φτάνει στο υπόγειο».
___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

__________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

2. Να γράψεις μια ελλειπτική πρόταση που υπάρχει στην 4η παράγραφο:

___________________________________________________________________

__________________________________________________________________

3. Στο Δωμάτιο που Ταξιδεύει «έχουν κρυφτεί» λέξεις και φράσεις που μιλάνε για τον τόπο. Να τις αναζητήσεις στην 4η, 5η και 6η παράγραφο και να γράψεις τέσσερις απ’ αυτές στη στήλη που ταιριάζουν:

4. Στη φράση «Το παιδικό δωμάτιο της Δανάης βρισκόταν στο δεύτερο όροφο.» να υπογραμμίσεις το τακτικό αριθμητικό και να το μετατρέψεις σε:

Απόλυτο: ____________________ Πολλαπλασιαστικό: _______________________

Αναλογικό: __________________ Περιληπτικό: ____________________________


5. Να συμπληρώσεις κάθε πρόταση, με τη λέξη της παρένθεσης, στη σωστή πτώση και στο σωστό αριθμό:

α. Τα παιδιά πέρασαν διαδοχικά τρεις (είσοδος) ___________________ του Αρχαιολογικού Μουσείου.
β. Τα μήκη (η περίμετρος) ___________________ στα επίπεδα σχήματα είναι κλειστές γραμμές.
γ. Πρέπει να παίρνουμε τις (απόδειξη) ___________________ για τα προϊόντα που αγοράζουμε.
δ. Περπατάμε προσεκτικά στους δρόμους των μεγάλων (πόλη) ___________________.
ε. Οι άνθρωποι κρίνονται από τις (αντίδραση) ___________________ τους.


6. Στις παρακάτω ομάδες συνώνυμων λέξεων διαγράφω τη λέξη που δεν έχει σχέση με τις υπόλοιπες:

τεμπέλης – νωθρός – δειλός – ανεπρόκοπος – ακαμάτης
αξίωμα – λειτούργημα – τίτλος – θέση – θάρρος
άνετος – άβολος – ξεκούραστος – ευρύχωρος – αναπαυτικός
γόνιμος – απαιτητικός – καρποφόρος – παραγωγικός – εύφορος
ατολμία – δειλία – ανανδρία – αταξία – φοβία

7. Συνδέω τις προτάσεις της Α΄ στήλης με τις αντίστοιχες ερμηνείες τους:
Πέρα βρέχει.